Dokter Van der Schaaf geeft nog eens gas. In zijn Lotus Esprit rondrijden is zijn grootste hobby en zo’n auto heb je toch niet voor niets. Inhalen? Fluitje van een cent. Zo, eventjes die vrachtwagen voorbij.
Net als hij naast de vrachtwagen rijdt, komt links vanachter een struik plots een tractor de weg op. Arthur van der Schaaf gooit het stuur om en duikt rakelings voor de tractor langs het weiland in. Helaas moet hij vaststellen dat een Lotus het vrij slecht doet als terreinauto. Op een veld vol graspollen en koeienvlaaien heb je vrij weinig aan zo’n lage auto. Het snelheidsmonster slaat een paar maal over de kop.
En zo gebeurt het dat de dokter de gezondheidszorg ook eens van de andere kant leert kennen. Zijn schouder is bij het ongeluk verbrijzeld. Het ongeluk heeft voor Van der Schaaf rampzalige gevolgen. Hij is internist, hoofd van een ziekenhuisafdeling in Nijmegen, en geniet de reputatie van een goed arts. Zijn sociale vaardigheden vallen niet bij iedereen in goede aarde, maar met zijn handen verricht hij wonderen. Na het ongeval blijft er nog maar één wonder over: dat hij de klap heeft overleefd. Zijn fijne motoriek is hij kwijt, dus zijn carrière als arts is voorbij.
Gelukkig is de medisch specialist goed verzekerd. Op basis van het topinkomen van de internist kent de verzekeraar hem een topuitkering toe vanwege zijn arbeidsongeschiktheid. Twee jaar later klopt de verzekeraar aan bij een onderzoeksbureau. Er zijn vragen gerezen rond Van der Schaaf en ze willen zijn gangen laten nagaan.
De onderzoekers kijken er niet van op. In de loop der jaren is ‘gezondheidsfraude’ uitgegroeid tot één van hun specialiteiten. Zij weten uit ervaring dat het nogal eens voorkomt dat mensen zich zieker voordoen dan ze zijn. Dat doen ze dan om een uitkering wegens arbeidsongeschiktheid te vangen of om te proberen het onderste uit de kan te halen bij een schadeclaim wegens toegebracht letsel. Sommige aandoeningen zijn gemakkelijker te veinzen dan andere, bijvoorbeeld whiplashklachten of psychische kwalen. Maar ook bij klachten die gemakkelijker zijn vast te stellen, komt fraude voor, in de vorm van overdrijving, bijvoorbeeld. Of een patiënt beweert nog steeds ziek te zijn terwijl er aanwijzingen zijn dat dat allang niet meer zo is. Het onderzoeksbureau durft op grond van de eigen dossiers te stellen dat 10 procent van alle claims op dit vlak frauduleus is.
Sneu, maar Van der Schaaf kampt van meet af aan met een bezwarende omstandigheid: hij is medicus. Een arts weet als geen ander hoe hij de zaak op gezondheidsterrein kan flessen.
Nu is één enkele fraude-indicator niet genoeg om een onderzoek tegen iemand in te stellen, maar in het dossier van deze afgekeurde dokter staan maar liefst acht fraude-indicatoren. Niet de minste daarvan is het feit dat zijn naam naar boven komt als belanghebbende bij een kliniek in Enschede waar beugels tegen snurken worden gemaakt en geplaatst.
Eén van de medewerkers van het onderzoeksbureau moet maar eens een kijkje gaan nemen bij die Enschedese kliniek. Speurder Erik Palmen, zelf luidruchtig snurker, werpt zich graag op als proefkonijn. Voor een speurder is het leuk als je je tanden in iets stevigs kunt zetten. In dat opzicht loopt de klus voor Palmen uit op een teleurstelling. Het eerste bewijsmateriaal vindt hij al in de wachtkamer: een boek met vele dankbetuigingen van tevreden klanten aan Van der Schaaf. De brieven zijn grotendeels gedateerd na het ongeval met de Lotus.
En het goede nieuws houdt maar niet op. In de spreekkamer is het Van der Schaaf zelf die Palmen behandelt. Ruim gelegenheid voor de speurder om langs de neus weg wat vragen te stellen. Zijn rugzak zet Palmen in een hoek. Daarin draait een camera. Mag je iemand zo bespieden? Dat mag. Palmen had niet expliciet om Van der Schaaf gevraagd. Bovendien adverteert de kliniek zelf met de behandeling. En een behandelkamer geldt als openbare ruimte, waar filmen derhalve geoorloofd is.
De arts praat honderduit, trots als hij is op zoveel tevreden klanten. Jaja, de meesten heeft hij zelf behandeld. Ondertussen past hij de beugel aan aan de contouren van de onderzoeker. Dit werkje vereist nogal wat fijne motoriek. Na ongeveer een uur is Van der Schaaf klaar. Palmen heeft zijn beugel op maat. Als het goed is, is zijn vrouw vanaf nu verzekerd van een onverstoorde nachtrust. Voor deze dienst dient hij 1350 euro af te rekenen.
Enige tijd later krijg de arts een uitnodiging van de verzekeraar. Van der Schaaf weet niet beter dan dat het gesprek over zijn schouder gaat. Als hij zich geconfronteerd ziet met de onderzoeksgegevens, is hij sprakeloos.
De verzekeringsmaatschappij stelt voor, hem niet te vervolgen in ruil voor terugbetaling van uitgekeerde gelden. Van der Schaaf gaat akkoord. Zonder zelfs maar met zijn ogen te knipperen stort hij 200.000 euro terug.
Download brochure